Quyết Định Của Canada Tham Gia Vào UHQT


Lúc đầu Canada chỉ được mời tham gia vào Hội Nghị Genève bàn về vấn đề Triều Tiên mà thôi. Mặc dù thế, ngay khi rời Ottawa bay sang Genève ngày 23-4-1954, Ngoại Trưởng Pearson đã tuyên bố là Canada rất quan tâm đến sự ổn định tại Đông Dương và an ninh trong vùng Đông Nam Á và do đó sẽ theo dõi Hội Nghị về Đông Dương rất kỷ lưởng.24 Sau khi Hội Nghị về Triều Tiên thất bại và giải tán vào khoảng trung tuần tháng 6-1954, Canada vẫn còn để lại một nhân viên để theo dõi phần Hội Nghị về Đông Dương: đó là Phụ tá Thứ Trưởng Ngoại Giao John W. Holmes. Tuy nhiên, sau một thời gian, vì vẫn không được mời tham dự chính thức vào Hội Nghị về Đông Dương, Canada đã quyết định rút luôn vị đại diện đó về nước.25 Do đó khi tin tức về việc Canada có thể được mời tham gia vào bộ máy kiểm soát đình chiến được loan ra, chính phủ St. Laurent tương đối bị bất ngờ.26 Lúc đó Thủ Tướng St. Laurent đang nghĩ hè tại nhà riêng của ông ở St. Patrick, Québec và Phó Thủ Tướng C. D. Howe đang xử lý thường vụ chức vụ Thủ Tướng. Ngoại Trưởng Pearson vội họp ngay với các vị Phụ tá, sau đó gọi điện thoại báo cáo tình hình cho Thủ Tướng St. Laurent và Quyền Thủ Tướng Howe. Quan điểm của chính phủ là Canada sẳn sàng đóng góp phần trách nhiệm của mình vào việc duy trì hòa bình tại Đông Dương. Tuy nhiên, điều kiện của Canada là nhiệm vụ của UHQT chỉ nên thuần túy là giám sát việc thi hành ngưng bắn thôi. Các cường quốc đã tham gia Hội Nghị Genève phải bảo đãm việc ngưng bắn đó.27 Ngày 23-7, Ngoại Trưởng Pearson họp báo công bố nguyên văn bức thư chính thức mời Canada tham gia vào UHQT do hai vị đồng chủ tịch của Hội Nghị Genève gởi đến và tuyên bố sẽ cứu xét một cách thận trọng lời mời nầy. Ông nhìn nhận là nhiệm vụ nầy sẽ vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, nếu từ chối Canada sẽ phải lãnh một trách nhiệm tinh thần rất lớn. Quyết định nầy càng khó khăn hơn vì chính phủ không thể tham khảo được Quốc Hội lúc đó đang nghĩ hè. Sau khi nghiên cứu rất kỷ lưởng các điều khoản quy định nhiệm vụ và hoạt động của UHQT, phiên họp nội các ngày 27-7-1954 đã quyết định đồng ý tham gia UHQT và ngay hôm sau chính phủ đã cử hai đại diện bay sang New Delhi, thủ đô Ấn Độ, để họp sơ bộ với các đại diện Ấn Độ và Ba Lan.28

navigate to previous page of article navigate to next page of article